توجه به خطای خود
آیت الله بهجت:
× و به عیب خود توجه داشته باشد:
× و عیوب دیگران را نادیده بگیرد;
× و خود را ڪامل و بی نقص نبیند.
آیت الله بهجت:
× و به عیب خود توجه داشته باشد:
× و عیوب دیگران را نادیده بگیرد;
× و خود را ڪامل و بی نقص نبیند.
آیت الله مجتهدی:
فواید استغفار:
1-از بین بردن غم وغصه
2-از هر سختی برایت گشایشی پیدا میشود.
3-امن بودن از هر ترس.
4-از جایی که باورت نمیشه روزی میرسه.
سكوت خيلى مشكل است!!!!
و خيلى رياضت میخواهد!!!
و چقدر زحمت میخواهد!!!
و چقدر كشيك نفس كشيدن میخواهد !!
تا سكوت اختيار شود و تا حرفها جمع و جور و غربال گردد تا هرزه گو و هرزه خوار نباشد و روى حساب حرف بزند،
سپس كم كم میبينيد كه قلمش سنگين میشود وعبارتهاى او وزين میگردد،
و لذا آدم ساكت و آرام كه حرف نمیزند يك وقتى میبينيد كه به حرف درآمده هر جمله اش كتابى میشود و اگر دست به قلم شود و چيزى بنويسد بايد نوابغ دهر جمع شوند تا آن را شرح كنند.
در محضراستاد-علامه حسن زاده آملي
همنشین از همنشین خو می گیرد و بدان شناخته می شود، خوشا بحال آنکه مصاحب حق تعالی است .
هزار و یک نکته، علامه حسن زاده آملی
ريخت و پاش سفره شب قدر …
اگر قرآن به سر مى گذاريم، هدف تنها اين نباشد كه خدا گناهان ما را بيامرزد، ما را به جهنم نبرد، ما را به بهشت ببرد. اينها ريخت و پاش سفره شب قدر است. وقتى يك دوستى سفره اى پهن مى كند، مائده الهى و مَأدبة الهى مى چيند، مهمان هاى خود را به بهترين وجه پذيرايى مى كند. وقتى مهمان ها برخاستند، سفره برچيده مى شود، آن ريزه هاى سفره را مى ريزند؛ مرغ ها آن ريزه هاى سفره را مى چينند.
ريزه سفره شب قدر اين است كه كسى نسوزد، به جهنم نرود. اينها شب قدر نيست. شب قدر آن است كه انسان طيّار گونه دست هزارها نفر را بگيرد و به بهشت ببرد. در دنيا رفتار او، گفتار او، سيرت او، سريرت او، سنّت او آموزنده باشد. هزارها نفر را زنده كند و در آخرت هم هزارها نفر را به همراه خود به بهشت ببرد. اگر ما بتوانيم در كنار سفره الهى و دولت قرآن بنشينيم، چرا در ته صفوف و صَفُّ النِعال قرار بگيريم به دنبال آن ريزه هاى سفره تكان ها باشيم كه از سفره تكانده شده چيزى به ما برسد.
حضرت آیت الله جوادی آملی، حرم جضرت معصمومه (س) ۸۵/۷/۲۱
يكي از اصحاب رسول اكرم (ص) به حضرت عرض كرد: مجلس شما بسيار شيرين و سودمند است ولي از مجلس شما كه بيرون رفتيم ديگر آن لذت و نشاط براي ما نيست حضرت فرمود: «إستعن بيمينك وأومأ بيده أى خطّ»: از دست خود كمك بگير يعني آنچه گفته ميشود بنويس.
اميرالمؤمنين (ع) وقتي از مسافرتي بر می گشتند به حضور رسول خدا (ص) بار مييافتند و سؤال ميكردند: چه آيه ای نازل شده و در چه زمينه ای هست، تفسيرش چيست. يا اگر حضرت نبود وقتی از سفر بر ميگشتند به دنبال امير مؤمنان ميفرستادند و ميی فرمودند در غياب شما اين آيه در اين زمينه نازل شد و معنايش اين است.
در شب های قدر چيزي بهتر از فراگيري علوم الهي، گفتن و شنيدن معارف دين نيست. تشكيل يا شركت در برنامه هایی مانند جلسهٴ تفسير يا حديث يا احكام، كه خود سعادت و توفيقي است؛ و اگر چنين برنامهاي نداشت، امر به معروف و نهي از منكر داشته باشد و اگر نتوانست لااقل ذكر بگويد.
چيزی بالاتر از عالِم شدن و آگاه شدن نيست. علم است كه زمينه ای براي رسيدن انسان به «عقل» ميی شود؛ انسان عاقل هم آسوده است و هرگز در عذاب نخواهد بود.
(منبع : آیت الله جوادی آملی، حکمت عبادات صفحه ۱۵۶ تا ۱۵۸)
پرخوری راه فهم را مسدود می کند!
- ماه مبارك رمضان فرصت مناسبي است براي پي بردن به اسرار عالم، بايد به همان مقدار غذايي كه نيروي انسان را تأمين كند بسنده كرد، هيچ كس با پرخوري به جايي نميرسد.
- در تعبيرات اخلاقي اسلام آمده است كه: «ما ملأ آدمى وعاءً شراً من البطن»: انسان هيچ ظرفي را به بدي ظرف شكم پر نكرده است
- شكم كه پر شد راه فهم مسدود ميشود، انسان پرخور هرگز چيزفهم نيست و هرگز به اسرار و باطن عالم پي نخواهد برد. شكمبارگي، بيارادگي و خمودي ميآورد و رعايت اعتدال در خوردن، سلامتي، طول عمر و نورانيت دل ميبخشد. خوردن بيش از حدّ، هم روح را سرگرم ميكند تا غذاي زايد، هضم شود و هم بدن را به سوخت و ساز بيشتري وادار ميسازد و سرانجام انسان را زودتر از موعد از پا در ميآورد، نوعاً انسانهاي پرخور، عمر طولاني ندارند.زيادهروي در خوردن، بر كسالت و خواب ميافزايد.
- وقتي اصحاب رسول خدا (ص) حضور آن حضرت شرفياب ميشدند، حضرت از آنان ميپرسيد: «هل من مبشّرات» شب گذشته چه خوابي ديديد كه موجب بشارت باشد؟ انسان ميخوابد كه چيز بفهمد نه آنكه زياد بخورد تا بيشتر بخوابد.
- شخصي در محضر رسول خدا (ص) آروغ زد، حضرت فرمود: كمتر بخور شايسته نيست انسان آنقدر بخورد كه وقتي در جمع ديگران نشسته آروغ بزند: «أقْصِر من جشائك فإنّ أطول الناس جوعاً يوم القيامة أكثرهم شبعاً فى الدنيا» گرسنهترين افراد در قيامت كساني هستند كه در دنيا سيرترين افراد بودند.
- در حالات امير مؤمنان (س) نقل شده كه حضرت روزي به باغبانش فرمود: غذايي داري؟ عرض كرد: غذاي سادهاي دارم كه شايسته شما نيست، از كدوي بيروغن غذايي تهيه كردهام فرمود: حاضر كن! حضرت دستها را شست و آن غذا را ميل فرمود سپس به شكم خود اشاره كرد و گفت: شكمي كه با اين غذاي ساده سير ميشود! بدا به حال كسي كه شكم او وي را به آتش ببرد.
منبع : حکمت عبادات- صفحه ۱۲۷ و ۱۲۸
آیت الله جوادی آملی :
- وظيفه ما در اين ماه مبارک رمضان چيست؟ مرحوم ابن طاووس با اسناد متعدّدي از وجود مبارک سيد الشهداء (س)، از وجود مبارک اميرالمؤمنين(س) نقل ميکند که وجود مبارک پيغمبر(ص) روزي خطبه خواند، ـ حالا در بعضي از نقلها دارد كه آخرين جمعه شعبان و در بعضي از نقلها دارد که آخر شعبان بود ـ فرمود: «أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَة»، پس سالي که نکوست از بهارش پيداست. حالا اگر يک کشاورزي نتواند از اين بهار بهره ببرد ديگر خودش مسئول است! سال، سال نکويي است. بهترين بهرهاي که ما در ماه مبارک رمضان ميبريم چيست؟ فضايل فراواني ذکر کردند، يکي از آنها اين است که آزادي از بهترين نعمتهاست، آزادي که انسان از قيد هوس و بردگي هوا و سلطنت شيطان بيرون بيايد، اين يک نعمت خوبي است. در همان خطبه شعبانيه فرمود: «أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَكُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِكُمْ فَفُكُّوهَا بِاسْتِغْفَارِكُمْ وَ ظُهُورُكُمْ ثَقِيلَةٌ مِنْ أَوْزَارِكُمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِكُم»؛ فرمود شما در رهن هستيد سعي کنيد فکّ رهن کنيد.
- بيان ذلک اين است که هر انسان مديوني بايد رهن بدهد، اگر کسي بدهکار بود رهن ميدهد. در امور مالي وقتي به ديگران بدهکار بود، حالا يا سند خانهاش يا فرش خانه خود را رهن ميدهد؛ حالا اگر کسي «حق الله» به عهده داشت، او که نميتواند بگويند فرش را در گرو ميگذارم، يا خانهات در گرو است! بلكه خود شخص را گرو ميگيرند، اگر کسي «حق الله» بر عهده داشت، بدهکار بود، مديون بود، خودش را گرو ميگيرند؛ وقتي گرو گرفتند ديگر آزاد نيست. اين که ميبينيد بعضيها ميگويند من نميتوانم زبانم را کنترل کنم يا چشمم را کنترل کنم اين بيچاره راست ميگويد، چون در رهن و در گرو اعمال خود است، ميگويد هر چه ميخواهم زبانم را کنترل کنم نميتوانم! نميتوانم؛ يعني در حد ضرورت، امتناع نيست؛ يعني سخت است براي او. سرّش اين است که آزاد نيست، اگر آزاد بشود که زبانش را کنترل ميکند، چشمش را کنترل ميکند؛ يا كسي ميگويد هر چه ميخواهم براي نماز شب پا بشوم نميتوام، او راست ميگويد، چون در گرو است وقتي که در گرو باشد ديگر به ميل خودش نميتواند کار بکند. چه وقت انسان در گرو است؟ مادامي که «حق الله» را نداد، وقتي «حق الله» نداد، مديون بود، هر مديوني بايد گرو بدهد. گرو هم در مسائل اعتقادي و اخلاقي خود شخص است، نه مال او و فرش او! حضرت در آن خطبه شعبانيه فرمود: «إِنَّ أَنْفُسَكُمْ مَرْهُونَةٌ»؛ رهن اعمال شماست. «فَفُكُّوهَا بِاسْتِغْفَارِكُمْ»؛ فکّ رهن کنيد، شما دَين خود را بدهيد آزاد ميشويد، وقتي که طلب طلبکار را انسان داد آزاد ميشود. فرمود: «فَفُكُّوهَا بِاسْتِغْفَارِكُمْ»؛ آن وقت آزاد هستند.
(منبع : خارج فقه- جلسه ۹۵/۳/۱۲)
مرحوم شيخ دولابی:
- اگر سرپرست یا خادمی داری که اخلاقش تند است هر چقدر می توانی تحمل کن که خدا چیزهای بزرگی برایتان فرستاده.
- بعضی اوقات خداوند چیزهای خوب را در دستمال کهنه می پیچد وبرای شما می فرستد تا دست اجنبی به آن نرسد ، شما باز کنید، جواهر و حقیقت درونش است.
- آینده را هم خیالت راحت باشد اگر جایی دیدی که قشنگ نیست صبر کن
بعد خواهی دید که چیز خوبی است …
عارف معروف آیت الله حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی می فرماید:
نیست جز تقوی در این ره توشه ای/ نان و حلوا را بنه در گوشه ای
«بالتقوی بلغنا ما بلغنا»، اگر در این راه، تقوی نباشد، ریاضات و مجاهدات را هرگز اثری نیست و جز از خسران، ثمری ندارد و نتیجه ای جز دوری از درگاه حق تعالی نخواهد داشت. حضرت علی بن الحسین علیهما السلام فرمایند:
((انّ العلم اذا لم یعمل به لم یزدد صاحبه الا کفرا و لم یزدد من الله الاّ بعدا))
اگر آدمی، یک اربعین به ریاضت پردازد، اما یک نماز صبح از او قضا شود، نتیجه آن اربعین، هباءً منثوراً خواهد گردید.
????بدان که در تمام عمر خود، تنها یک روز، نماز صبحم قضا شد، پسر بچه ای داشتم شب آن روز از دست رفت. سحرگاه، مرا گفتند که این رنج فقدان را به علت فوت نماز صبح، مستحق شده ای. اینک اگر شبی، تهجدم ترک گردد، صبح آن شب، انتظار بلایی می کشم.
بدان که انجام امور مکروه، موجب تنزل مقام بنده خدا می شود که به عکس اتیان مستحبات، مرتبه او را ترقی می بخشد.
????بدان که در راه حق و سلوک این طریق، اگر به جایی رسیده ام، به برکت بیداری شبها و مراقبت در امور مستحب و ترک مکروهات بوده است، ولی اصل و روح همه این اعمال، خدمت به ذراری ارجمند رسول اکرم صلی الله علیه و آله است.
سوال : چگونه بر افكار شيطاني خود پيروز شويم؟
جواب : در روايات ما آمده است: براي انجام هر كار «بسم اللّه الرحمن الرحيم» بگوييد؛ يعني كاري كه قصد انجام آن را داريد، بايد به گونهاي باشد كه در مدخل ورودي آن بتوان گفت: «خدايا به نام تو».به اين ترتيب، ما هيچ كاري را بدون مطالعه، تفكر و عاقبت سنجي انجام نميدهيم؛ و علاوه بر اين، كارهايي را انجام ميدهيم كه بتوانيم در ابتداي آن بگوييم: «خدايا با نام تو آغاز ميكنم». چنين كاري يا واجب است يا مستحب. حرام و مكروه را نميتوان با نام خدا انجام داد. با اين تمهيد شيطان همواره در اسارت ماست.
منبع: حضرت آیت الله جوادی آملی، نسیم اندیشه، دفتر اول، صفحه ۱۲۴
* در بحثهاي اخلاقي به ما سفارش كردند كه «اهل محاسبه» باشيد؛ محاسبه كردن در امور عادي و عرفي آسان است اما محاسبه كردن در اموري كه به تعبير خود قرآن كريم ثقيل و وزين است، دشوار است.
* اينكه به ما اصرار كردند «حاسبوا انفسكم قبل أن تحاسبوا» براي آن است كه ما يك روز حسابي را در پيش داريم، اگر هماكنون محتسِب خود بوديم و كمبودهای خود را ترميم و عيب های خود را تصحيح کردیم، به دارالسلام بار مييابيم و اگر اهل محاسبه نبوديم ممكن است عيب و نقص افزوده شود و با همان عیوب و نواقص وارد يوم الحساب بشويم.